Witamy w szkole :) : września 2021

niedziela, 19 września 2021

Jednostki masy

Teraz zajmiemy się ważeniem, czyli jednostkami wagi lub masy, ponieważ możesz spotkać się z dwiema nazwami.

Na pewno wiesz, że jednostka, której najczęściej używamy do ważenia to kilogram.

Ale tak jak zastanawialiśmy się jak długi jest metr, powstaje również pytanie skąd wiadomo jak ciężki jest kilogram?

Dawniej uznawano między innymi, że jeden kilogram waży tyle co jeden litr wody o temperaturze czterech 4^oC, ale w 1889 roku powstał idealny wzorzec, który waży dokładnie jeden kilogram i jest aż do dnia dzisiejszego przechowywany w skarbcu w Sevres pod Paryżem w Międzynarodowym Biurze Miar i Wag, by wszyscy wiedzieli, że tyle właśnie waży kilogram. Wzorzec ten jest w kształcie figury, która nazywa się walec. Będziesz się o niej uczyć w starszych klasach, ale już teraz na rysunku możesz zobaczyć jak on wygląda.

Wzorzec ten jest bardzo cenny i z tego powodu bardzo rzadko jest wyjmowany z sejfu, w którym jest przechowywany. Robi się to tylko wtedy, gdy jego waga jest porównywana z wagami sześciu swoich kopi, które wykonane są z tego samego materiału i trzymane w identycznych warunkach.

Kilogram jest ostatnią już jednostką miar, która definiowana jest przez przedmiot. Jak dowiedziałeś/łaś się wcześniej wzorzec metra kiedyś również była tak przechowywany, a obecnie większość jednostek, tak jak metr, jest oparta na zjawiskach fizycznych. To gwarantuje, że dzięki dobrze przeprowadzonym pomiarom otrzymamy w dowolnym miejscu na świecie, a nawet na innej planecie, ten sam wynik.

Z kilogramem jest inaczej. Każdy odważnik musi być najpierw porównany z wzorcem w Sevres. Biura miar w różnych krajach posiadają kopie wzorca (jest ich w tej chwili ponad 80), które co pewien czas muszą podróżować do Francji, gdzie sprawdza się, czy utrzymają tę samą masę co oryginał.

Jak tworzymy inne jednostki?

Wiemy więc, że podstawową jednostką jest kilogram. A co z większymi i mniejszymi wartościami? Tworzymy je również dodając odpowiednie przedrostki. Wyjątek to tona. Spójrz na planszę.